Önümüz Kurban Bayram?, hemen ard?ndan da birçok aile tatile ç?kmay? planl?yor. Bayramlar ve uzun tatillerin birlikte oldu?u dönemlerde kronik hastal??? olan bireylerin, özellikle de diyabet hastalar?n?n tatil planlamas?na daha fazla dikkat etmesi gerekiyor.
Öncelikle bayramlar?n sevdiklerimizle bir araya gelmek için bir f?rsat oldu?u unutulmamal?, bu f?rsat? sa?l?kl? ve keyifli ?ekilde de?erlendirebilmek için günlük beslenme plan?n?n d???na ç?k?lmamal?d?r. Özellikle bayram ziyaretleri s?ras?nda ikram edilen ?ekerleme ve tatl?lar beslenme düzenini bozmak için oldukça cezbedicidir.
Evden uzakta geçirilecek tatiller ve uzun seyahatlerde, hastalar?n tedavilerini sürdürecek yeterli miktarda ilac?n?n veya insülinin yanlar?nda oldu?undan emin olmalar? gerekir. ?nsülinlerin ta??n?rken so?uk zinciri (2-80C) koruyacak önlemlerin al?nmas? çok önemlidir. Ancak insülin kalemi ya da kartu? içindeki insülinler oda s?cakl???nda (22-250C) 3-4 hafta saklanabilmektedir. Ayr?ca hastan?n yan?nda ?eker ölçüm cihaz?n?n ve yeterli miktarda stripin olmas? gerekir. Uçak, otobüs gibi araçlarla seyahat edilecekse diyabet ilaçlar?n?n bagajda de?il, hastan?n yan?ndaki çantada bulundurulmas? kaybolma, a??r? s?cak veya so?u?a maruz kalmaya ba?l? zayi olma gibi risklere kar?? önleyicidir. Çünkü ba?ka bir ?ehirde veya ülkede yeniden ilaç temin etmek kolay olmayacakt?r.
Uzun süren yolculuklar s?ras?nda düzensiz beslenme nedeniyle kan ?ekerinde dalgalanmalar görülebilir. Kan ?ekerinde ani dü?me (hipoglisemi) riskine kar?? özellikle Tip I diyabetli bireyler yanlar?nda kan ?ekerini h?zl?ca yükseltecek basit ?eker içeren besinler (kesme ?eker, kuru üzüm, bisküvi vb) ile glukagon enjektörleri bulundurmal?d?r. Ayr?ca beraber seyahat etti?i ki?ilere hipoglisemi durumunda ne yap?lmas? gerekti?ini anlatmal?d?r. Yolculuklarda hareketsiz kalmak ve stresli durumlar kan ?ekerinin a??r? yükselmesine neden olabilir. Yolculuklardaki molalarda k?sa yürüyü?ler yapmak ve yeterli s?v? tüketmek bu durumun önlenmesinde yararl? olacakt?r. Kan ?ekerinin 4-6 saat aral?klarla izlenmesi ve insülin dozlar?n?n buna göre ayarlanmas? gerekir. E?er tatil yorucu aktiviteleri içeriyorsa vücudun ekstra enerji ve kalori harcamas? olaca??ndan hipoglisemi riski olu?turaca?? bilinmeli ve insülin dozu gözden geçirilmelidir. Seyahat öncesinde diyabet e?itim hem?iresinden rehberlik almak, kan ?ekeri yönetiminde dikkat edilecek konular? ayd?nlatmak aç?s?ndan önemlidir.
Diyabetli bireylerde ayak bak?m? çok önemlidir. Diyabete ba?l? geli?ebilecek sinir hasarlar?, hastalar?n ayaklar?nda olu?abilecek zedelenmeleri fark edememelerine neden olmaktad?r. Ayr?ca bu bireylerde yaralar?n iyile?mesi de gecikmektedir. Plajda, do?ada ç?plak ayakla gezilmemesi, her ak?am ayaklar?n kontrol edilmesi, ayakkab? ve çorap seçiminde konfora, terlemeyi önleyecek pamuklu ürünlerin seçimine dikkate edilmesi gerekmektedir.
